Vorige week hebben we gekeken naar wat bedrijfsprocessen en methoden zijn. Vandaag worden het een stuk concreter. Maar voor het zover is, nog even helderheid scheppen: wat is eigenlijk het verschil tussen methode en methodologie? Deze lijken te pas en te onpas door elkaar te worden gebruikt. Het verschil tussen een methode en een methodologie wordt hieronder duidelijk met de definitie van de laatste (Van Dale’s Groot Woordenboek).
me•tho•do•lo•gie (dev; afleiding: methodologisch, methodoloog)
hulpwetenschap die de manieren waarop problemen moeten worden opgelost bestudeert
▲ betekenisverwante termen
hyperoniem: hulpwetenschap
synoniem(en): methodeleer
Voor een bedrijfskundige invulling van bovenstaande betekenis heeft Nimal Jayaratna (1994) “methodologie” gedefinieerd als:
“een samenhangend geheel van concepten, overtuigingen, waarden en principes ondersteund door hulpmiddelen om probleemoplossende groepen te helpen wijzigingen in een informatie situatie op een niet-willekeurige manier waar te nemen, te genereren, te beoordelen en uit te voeren.”
Jayaratna voegt daar aan toe dat de probleemstelling, het oplossingsontwerp en de implementatie van de oplossing belangrijke onderdelen van methoden en probleemoplossende processen zijn. Ter ondersteuning van dit proces bevat een methode doorgaans een set van hulpmiddelen en technieken voor deze stappen en ook voor het documenteren van resultaten.
Historie
Uit de diverse gebruikte literatuur blijkt dat onderstaande methodologieën veel gebruikt worden, zowel voor productiebedrijven als dienstverlenende organisaties. Ze zijn te onderscheiden in drie groepen, te weten het ontstaan in de jaren ’80 en in de jaren ’90 van de vorige eeuw en in het huidige millennium. Paul Harmon (2007) onderschrijft dat in de onderstaande figuur:
Tijdlijn Harmon
Door op de link van de periode te klikken, kom je bij de uitgebreide beschrijving over de verschillende methodologieën. Dit is handig om snel te leren wat het is, hoe het is ontstaan en wat de specifieke kenmerken zijn.
Periode 1980 – 1990:
• TQM: Total Quality Management
Bekend door: Willam Edwards Deming, Joseph Juran, Kaoru Ishikawa
• JIT: Just In Time (is beschreven in TQM en verder doorontwikkeld in LEAN)
Bekend door: Toyota
• Kaizen en CIP (Continuous Improvement Proces)
Bekend door: Toyota, Masaaki Imai
• ToC: Theory of Constraints
Bekend door: Eliyahu Goldratt
• Six Sigma: 6σ
Bekend door: Motorola (Bill Smith), William Edwards Deming, Walter Shewhart, Philip Crosby, Joseph Juran, Kaoru Ishikawa, Genichi Taguchi, William Conway
Periode 1990 –2000:
• CMMI: Capability Maturity Model Integration (opvolger van CMM)
Bekend door: Carnegie Mellon University Software Engineering Institute
• LEAN
Bekend door: Toyota, James Womack, Daniel Jones
• BPI: Business Process Improvement
Bekend door: IBM, James Harrington
• BPR: Business Process Re-engineering
Bekend door: Michael Hammer, James Champy, Thomas Davenport
• BPM: Business Process Management
Bekend door: vele auteurs en management autoriteiten; het is een doorontwikkeling
Periode vanaf 2000, combinaties:
• LEAN Six Sigma
• BPR / TQM / BPM / Six Sigma
• BPR in combinatie met BSC
In welke situaties worden deze methodologieën toegepast?
Volgens Grover & Kettinger (1998) is er een heel spectrum aan mogelijkheden om processen te verbeteren. Aan de ene kant van het spectrum bevinden zich Kaizen en soortgelijke verbeteringsmethoden onder de paraplu van Total Quality Management (TQM), voor incrementele procesverbetering. Aan de andere kant bevindt zich Business Process Re-engineering (BPR) voor een radicale verbetering. Daar tussenin bevindt zich het gros van de verbetermethodologieën, waarvan de bekendste BPM, ToC, LEAN en Six Sigma zijn. Peter Noordam en Piet Koorevaar (2010) zien TQM als de eerste golf van procesverbetering en re-engineering als de tweede golf. Zij beschouwen BPM als de derde golf van procesverbetering. BPM is de bundeling van de procesverbetermethodologieën van de eerste en tweede golf en gaat uit van een volwassenheid van de organisatie, waarbij continu procesverbetering plaatsvindt.
De positionering van de onderzochte procesverbetermethodologieën ziet er als volgt uit:
Interpretatie positionering (Paul Haullussy)
Voor de echt geïnteresseerde (lees: de echte “die hard”), klik hier voor de uitgebreidere uitleg over de diverse procesmethodologieën.
Gebruikte literatuur
- Grover, V. & Kettinger, W.J. (1998). Business Process Change: Reengineering Concepts, Methods, And Technologies. Hershey: Idea Group Publishing.
- Harmon, P. (2007). Business Process Change: A Guide For Business Managers And BPM And Six Sigma Professionals. Burlington: Morgan Kaufmann Publishers.
- Jayaratna, N. (1994). Understanding And Evaluating Methodologies: NIMSAD, A Systemic Framework. Maidenheid: McGraw-Hill.
- Noordam, P.G., Koorevaar, P. (2010). Business Process Management: In Beeld Als Management Gebied. Deventer: Kluwer.
Dit werk valt onder een Creative Commons International licentie!
